Kalp krizi gibi kalp hastalıkları Endonezya'da yüksek ölüm oranlarına neden olan hastalıklardan biridir. Çoğu durumda, bu hastalık tespit edilmeyen veya uygun tedavi almayan ateroskleroz ile başlar. Peki bu hastalık hakkında bilginiz var mı? Hadi, aşağıdaki tedavinin belirtileri hakkında daha fazla bilgi edinin!
aterosklerozun tanımı
Ateroskleroz, plak (yağ birikintileri) atardamarlarınızı tıkadığında ortaya çıkan bir hastalıktır. Plak, kanda bulunan yağ, kolesterol, kalsiyum ve diğer maddelerden oluşur.
Arterler, oksijenden zengin kanı kalpten vücudun diğer bölgelerine taşıyan kan damarlarıdır. Bu arada, koroner arterler, kanı kalbin tüm bölümlerine taşıyan arterlerdir (kalbe oksijen ve besin kaynağı).
Plak geliştikçe, bir tür arter etkilenir. Zamanla plak, kalp, kaslar, pelvis, bacaklar, kollar veya böbreklerdeki büyük ve orta büyüklükteki arterlerdeki kan akışını kısmen veya tamamen bloke edebilir.
Bu durumda, bu durum çeşitli diğer koşulları tetikleyebilir, yani:
- Koroner kalp hastalığı (koroner arterlerde veya kalbin tüm kısımlarına yol açan plak).
- Angina (kalp kasına giden kan akışının azalması nedeniyle göğüs ağrısı).
- Karotis arter hastalığı (beyne kan sağlayan boyun arterlerinde plak).
- Periferik arter hastalığı veya periferik arter hastalığı (ekstremitelerin arterlerinde, özellikle bacaklarda plak).
- Kronik böbrek hastalığı.
Bu durum ne kadar yaygındır?
Ateroskleroz oldukça yaygın bir sorundur ve yaşlanma ile ilişkilidir. Yaşlandıkça, ateroskleroz geliştirme riskiniz artar.
Genetik veya yaşam tarzı faktörleri, yaşlandıkça kan damarlarında plak oluşmasına neden olur. Orta yaş veya daha büyük olduğunuzda, belirti veya semptomlara neden olacak kadar plak birikmiştir.
Erkeklerde 45 yaşından sonra risk artar. Bu arada kadınlarda 55 yaşından sonra risk artmaktadır. Ancak risk faktörlerini azaltarak bu durumun üstesinden gelinebilir. Daha fazla bilgi için doktorunuzla görüşebilirsiniz.
Ateroskleroz belirtileri ve semptomları
Ateroskleroz hızla değil, yavaş yavaş ortaya çıkar. Bununla birlikte, hafif ateroskleroz genellikle hiçbir belirtiye neden olmaz. Genel olarak, atardamarlarınız daralmaya veya tıkanmaya başlayana kadar herhangi bir ateroskleroz belirtisi göstermezsiniz.
Bazen bir kan pıhtısı, bir kan damarındaki kan akışını tamamen bloke eder veya hatta bir kan damarını yırtarak kalp krizi veya felci tetikler.
Etkilenen arterin konumuna bağlı olarak ateroskleroz belirtileri şunlardır:
- Göğüs ağrısı veya göğüste basınç (anjina), kalbin atardamarlarında oluşursa.
- Kol veya bacakta uyuşma, konuşma güçlüğü, bir gözde görme kaybı veya beyne giden atardamarlarda meydana gelirse yüz kaslarında gevşeme.
- Yürürken bacak ağrır ve kol veya bacaklardaki atardamarlarda oluşursa bacakta kan basıncı düşer.
- Yüksek tansiyon veya böbreklere giden atardamarlarda meydana gelirse böbrek yetmezliği.
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
Erken teşhis ve tedavi, aterosklerozun kötüleşmesini önleyebilir ve kalp krizi, felç veya diğer tıbbi acil durumları önleyebilir. Bu nedenle, bu ciddi durumu önlemek için bu durum için hemen bir doktora danışmaktan asla zarar gelmez.
Aterosklerozun bu belirti veya semptomlarından bir veya daha fazlasını yaşarsanız veya bu durumla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, doktorunuza danışın. Herkesin vücudu farklı tepki verir. Durumunuz için en iyi olanı doktorunuzla tartışmak her zaman daha iyidir.
Ateroskleroz nedenleri
Ateroskleroz yavaş yavaş gelişen bir hastalıktır. Bu hastalık genellikle çocuklukta ortaya çıkmaya başlar. Amerikan Kalp Derneği'ne göre, bu durumun kesin nedeni hala bilinmemekle birlikte, birçok bilim adamı, durumun, atardamarların en iç tabakasının (endotelyum olarak adlandırılır) hasar gördüğünde meydana geldiğine inanmaktadır.
Ek olarak, aterosklerozun nedeni olabilecek bazı şeyler şunlardır:
- Yüksek kolestorol.
- Yağ.
- yaşlanma
- Sigara ve diğer tütün kaynakları.
- İnsülin direnci, obezite veya diyabet.
- Artrit, lupus veya enfeksiyon gibi hastalığa bağlı iltihaplanma veya sebepsiz iltihaplanma.
Ateroskleroz risk faktörleri
Ateroskleroz riskinizi artırabilecek birçok faktör vardır. Bazı riskleri önleyebilirsiniz, bazıları ise engelleyemezsiniz. Aşağıdakiler ateroskleroz için risk faktörleridir:
- Aile sağlığı geçmişi
- Yüksek kan basıncı
- Yüksek CRP seviyeleri
- Yüksek trigliserit seviyeleri
- uyku apnesi
- Stres
- Aşırı alkol tüketimi
- Yüksek kolestorol
- Şeker hastalığı
- obezite
- Ailede erken kalp hastalığı öyküsü
- Egzersiz eksikliği
- Sağlıksız diyet
Risk faktörleri mutlaka bu rahatsızlığınız olduğu anlamına gelmez. Ancak bu risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahipseniz sağlık durumunuza daha fazla dikkat etmelisiniz.
Ateroskleroz tanı ve tedavisi
Sağlanan bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Daha fazla bilgi için DAİMA doktorunuza danışın.
Bu durumu yaşadığınızdan emin olmak için önce sağlık durumunuzu bir doktorla kontrol etmeniz önemlidir.
Fizik muayene sırasında doktorunuz arterlerde daralma, genişleme veya sertleşme belirtileri bulabilir, bunlara aşağıdakiler dahildir:
- Arterin daraldığı bölgede zayıf veya zayıf bir nabız.
- Etkilenen bacakta azalan kan basıncı.
- Bir stetoskop kullanılarak duyulan atardamarlarda dönen bir ses (vurgu).
Fizik muayene sonuçlarına göre doktor aşağıdaki gibi bir veya daha fazla tanı testi önerebilir.
1. Kan testi
Laboratuvar testleri, ateroskleroz riskini artırabilecek kolesterol ve kan şekeri düzeylerini tespit edebilir. Genellikle doktorunuz kan testini yapmadan önce 9 ila 12 saat boyunca oruç tutmanızı ve sadece su içmenizi isteyecektir.
2. Doppler ultrason
Doktorunuz, kolunuz veya bacağınız boyunca çeşitli noktalarda kan basıncını ölçmek için bir ultrason cihazı (Doppler ultrason) kullanabilir. Bu cihazı kullanarak yapılan ölçümler, doktorların arterlerdeki kan akış hızının yanı sıra herhangi bir tıkanıklığı ölçmesine yardımcı olabilir.
3. Ayak bileği-kol indeksi
Bu test, bacaklarınızın ve ayaklarınızın atardamarlarında ateroskleroz olup olmadığını gösterebilir. Doktorunuz ayak bileğinizdeki kan basıncını kolunuzdaki kan basıncıyla karşılaştırabilir.
Bu muayenenin adı ayak bileği-kol indeksi. Anormal farklılıklar, genellikle aterosklerozdan kaynaklanan periferik vasküler hastalığı gösterebilir.
4. Elektrokardiyogram (EKG)
Bir EKG genellikle kalp krizi kanıtı gösterebilir. Belirtileriniz ve semptomlarınız en sık egzersiz sırasında ortaya çıkıyorsa, doktorunuz EKG sırasında koşu bandında yürümenizi veya bisiklete binmenizi isteyebilir.
5. Koşu bandı stres testi
Koşu bandı stres testi olarak da adlandırılan bir stres testi, fiziksel aktivite sırasında kalbinizin ne kadar iyi çalıştığı hakkında bilgi toplamak için yararlıdır. Egzersiz, kalp pompasını daha sert ve daha hızlı hale getirebileceğinden, bir koşu bandı stres testi, kalpte başka yollarla tespit edilemeyen sorunları gösterebilir.
Bir stres testi genellikle kalp ritminiz, kan basıncınız ve solunumunuz izlenirken bir koşu bandında yürümek veya bisiklete binmekten oluşur.
6. Kardiyak kateterizasyon ve anjiyogram
Bu test, koroner arterlerinizin daralmış veya tıkalı olup olmadığını gösterebilir. Bu testi yapmadan önce, genellikle uzun, ince bir tüp (kateter) yoluyla kalbin atardamarlarına sıvı bir boya enjekte edilir.
Daha sonra kateter, genellikle bacaktaki bir atardamardan kalpteki atardamar içine yerleştirilecektir. Boya atardamarları doldurduğundan, röntgende görünür hale geldiği için doktor veya sağlık ekibinin görmesi daha kolay olacaktır.
Bu şekilde doktor veya sağlık ekibi kan damarlarınızdaki tıkanıklık alanını daha kolay bulacaktır.
7. Diğer görüntüleme testleri
Doktorlar kullanabilir ultrason, bilgisayarlı tomografi (CT taraması) veya manyetik rezonans anjiyografi (MRI) atardamarlarınızı incelemek için. Bu testler genellikle büyük arterlerin sertleşmesini ve daralmasını, ayrıca arter duvarlarındaki anevrizmaları ve kalsiyum birikimlerini gösterebilir.
Ateroskleroz için tedavi seçenekleri nelerdir?
Ateroskleroz tedavisi, tükettiğiniz yağ ve kolesterol miktarını sınırlayan bir yaşam tarzına yönelik mevcut yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Bu tedavinin amaçları şunlardır:
- Kan pıhtılarının oluşma riskini azaltır.
- Damar sertliğine bağlı hastalıkları önler.
- Plak oluşumunu yavaşlatmak veya durdurmak için risk faktörlerini azaltmak.
- Semptomları gidermek.
Kalp ve kan damarı sağlığını iyileştirmek için daha fazla egzersize ihtiyacınız var. Aşağıda ateroskleroz için tıbbi tedaviler bulunmaktadır.
1. Uyuşturucu kullanımı
İlaçlar aterosklerozun kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir. Bu ilaçlar şunları içerir:
- Statinler dahil kolesterol düşürücü ilaçlar.
- Aspirin gibi antitrombotik ve antikoagülan ilaçlar, arterlerdeki kan pıhtılarını ve tıkanıklıkları önlemek için.
- Beta blokerler veya Kalsiyum kanal blokerleri kan basıncını düşürmek için.
- Kan basıncını düşürmeye yardımcı olan diüretikler.
- inhibitör Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) atardamarların daralmasını önlemeye yardımcı olur.
2. Operasyon
Bazen, özellikle ortaya çıkan ateroskleroz semptomları çok şiddetliyse, doktorların ameliyat yapması gerekir. Bu tıbbi prosedür, kas veya cilt dokusu tehdit edildiğinde de bir seçenek olabilir. Aşağıdakiler aterosklerozu tedavi etmek için olası ameliyatlardır:
- Tıkanmış veya daralmış bir arterden kanı boşaltmak için vücudun başka bir bölümünden bir kan damarı veya sentetik bir tüp kullanmayı içeren baypas ameliyatı.
- Etkilenen artere ilaç enjekte ederek kan pıhtılarının çözülmesini içeren trombolitik tedavi.
- Arter çapını büyütmek için bir kateter ve balon kullanımını içeren anjiyoplasti.
- Arterlerdeki yağ birikintilerinin cerrahi olarak çıkarılmasını içeren endarterektomi.
- Keskin bir bıçak ucu olan bir kateter kullanarak arterlerden plak çıkarmayı içeren aterektomi.
3. Stent veya halkaların takılması
Bu prosedürde doktor, anjiyoplasti işleminde küçük bir tel silindiri olan bir stent veya halka yerleştirecektir.
Anjiyoplasti sırasında doktorunuz önce bacağınızdaki veya kolunuzdaki bir artere bir kateter yerleştirir. Doktor veya sağlık ekibi daha sonra kateteri ilgili alana, genellikle koroner artere hareket ettirir.
Doktorlar, doğrudan röntgen ekranında görülebilen bir boya enjekte ederek tıkanıklıkları izleyebilir. Doktor daha sonra kateterin ucundaki küçük bir alet kullanarak tıkanıklığı açar.
İşlem sırasında kateterin ucundaki balon şişirilerek tıkanıklığın açılması sağlanır. Bu işlemde halkalar yerleştirilebilir ve damarda kasıtlı olarak bırakılabilir.
Evde ateroskleroz tedavisi
Mayo Clinic'e göre, aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri ateroskleroz riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir:
- Doymuş yağ ve kolesterol oranı düşük sağlıklı bir diyet yapın
- Yağlı yiyeceklerden kaçının
- Haftada iki kez diyetinize balık ekleyin
- Haftada altı gün, günde 30 ila 60 dakika egzersiz yapın
- Sigara içiyorsanız sigarayı bırakın
- Fazla kilolu veya obezseniz kilo verin
- stresin üstesinden gelmek
- Hipertansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet gibi ateroskleroz ile ilgili durumları tedavi edin
