Kuduz veya daha iyi bilinen adıyla kuduz köpek hastalığı felce ve hatta ölüme neden olabilir. Kuduz virüsü, bir kişinin daha önce virüs bulaşmış bir hayvan tarafından ısırılmasıyla bulaşır. İlk başta, kuduz şiddetli semptomlar göstermeyebilir. Ancak kontrolsüz bırakılırsa bulaşıcı hastalıklar ölüme neden olma riskiyle karşı karşıyadır. Bu virüsün tehlikelerinden kurtulmak için kuduz aşısına güvenebilirsiniz. Aşağıdaki incelemede bu aşıyla ilgili bilgilere göz atın.
Kuduz aşısına kim ihtiyaç duyar?
Kuduz, lyssavirus enfeksiyonunun neden olduğu zoonotik (hayvan kökenli) bir hastalıktır. Bu viral enfeksiyon, daha sonra beyne hareket eden insan sinir sistemine saldırır.
Başlangıçta kuduz hemen semptomlara neden olmamasına rağmen, semptomlar ortaya çıktıktan sonra hastalık neredeyse her zaman ölümcüldür.
Bu yüzden herkes kuduz aşısı yaptırmalıdır. Bununla birlikte, kuduz virüsü ile enfekte olma riski yüksek olan kişilerin aşı olmaları şiddetle tavsiye edilir.
Bu virüsle enfeksiyona yatkın kişiler genellikle doğrudan hayvanlarla ilgili bir mesleğe sahiptir.
Kuduz aşısı olması gereken risk altındaki gruplar şunlardır:
- Veteriner hekim,
- hayvan yetiştiricisi,
- araştırmaları kuduza bulaşabilecek hayvanları içeren laboratuvar çalışanları veya araştırmacıları ve
- kuduzun endemik bölgelerine seyahat eden insanlar.
Ayrıca köpekler, sıçanlar ve vahşi hayvanlar başta olmak üzere hayvanlar tarafından ısırılan, kuduz olduğu bilinen ve olmayanların da aşı olmaları gerekmektedir.
Hayvan ısırığı vakalarında kuduz aşısı, sinir krizlerine ve felce yol açabilecek kuduz semptomlarının başlamasını önleyebilir.
İki tip kuduz aşısı (VAR)
Endonezya Sağlık Bakanlığı'nın bildirdiğine göre, Maruziyet Öncesi Profilaksi (PrEP) ve Maruziyet Sonrası Profilaksi (PEP) olmak üzere iki tür kuduz aşısı (VAR) vardır.
Bu aşıların her ikisi de kuduza karşı yıllarca bağışıklık sağlayabilir.
İki aşı arasındaki fark, uygulama zamanlamasıdır.
Aşılardan biri viral bir enfeksiyon oluşmadan önce önlem olarak, diğeri ise virüse maruz kaldıktan sonra semptomların ortaya çıkmasını öngörmek için kullanılır.
HAZIRLIK: erken korunma için aşı
PrEP aşısı, kuduz virüsüne maruz kalmadan veya kuduz virüsü ile enfeksiyondan önce verilen önleyici bir aşıdır.
Bu aşı, vücudun bağışıklığının başlangıçtan itibaren viral enfeksiyonlarla savaşabilmesi için antikorlar oluşturmak için yararlıdır.
Kuduz virüsüne maruz kalma riski en yüksek olan grup, PrEP aşısını almalıdır.
Etkili kuduz önleme için verilmesi gereken 3 doz PrEP aşısı vardır, yani.
- 1 doz : Doktorla randevu programına göre verilir.
- 2 doz: İlk dozdan 7 gün sonra verilir.
- Doz 3: İlk dozdan 21 veya 28 gün sonra verilir.
Kuduz virüsü ile enfekte olma riski çok yüksek olan kişileri dahil ederseniz, bu aşının dozu artırılabilir.
PEP: virüs bulaştıktan sonra aşı
Bir kişi kuduz virüsüne maruz kaldıktan hemen sonra aşı enjeksiyonunun da yapılması gerekir.
Doktor, sıçan, köpek ve yarasa gibi hayvanların ısırıklarından yarayı temizledikten sonra PEP aşısını enjekte edecektir.
Bu, virüsün daha fazla yayılmasını ve sinir hasarı ve felç gibi tehlikeli kuduz semptomlarına neden olmasını önlemeyi amaçlar.
Her kişi için enfeksiyon sonrası verilen kuduz aşısı doz sayısı, hastanın PrEP aşısı alıp almadığına bağlı olarak değişebilir.
Genellikle, kuduz virüsüne maruz kalmış ve hiç aşılanmamış bir kişi, aşağıdaki koşullarda 4 doz kuduz aşısı almalıdır.
- Hemen dozaj: Bir hayvan tarafından ısırıldıktan veya kuduz virüsüne maruz kaldıktan hemen sonra verilir.
- Ek doz: Doz hemen verildikten sonra 3., 7. ve 14. günlerde verilir.
Daha önce PrEP aşısı olmuş birine 2 doz PEP kuduz aşısı yapılabilir.
- Hemen dozaj: kuduz virüsüne maruz kaldıktan hemen sonra verilir.
- Ek doz: Doz hemen verildikten 3 gün sonra verilir.
Dergiden yapılan bir araştırmaya göre Klinik ilaç, hemen dozlama aşamasında kuduz immünoglobulin (RIG) enjeksiyonları da gereklidir.
RIG vücuttaki kuduz virüsünü etkisiz hale getirebilmekte ve 7-10 gün etkili koruma sağlayabilmektedir.
Bununla birlikte, tam PrEP aşısı (3 doz aşı) almış hastaların artık kuduz immünoglobulin (RIG) enjeksiyonlarına ihtiyacı yoktur.
Kuduz virüsü bulaştıktan sonra da aşı yapılabilse de, enfekte olmadan önce kuduz aşıları yoluyla kuduzdan korunmak yine de daha etkilidir.
Kuduz aşısının yan etkileri var mı?
Genel olarak, kuduz önleyici aşının önemli bir yan etkisi yoktur.
Aşıyı aldıktan sonra genellikle hafif yan etkiler olur, ancak bu bozukluklar kendi kendine düzelebilir.
Kuduz önleyici aşının ortaya çıkabilecek yan etkileri şunlardır:
- aşı yapılan cilt bölgesinde ağrı, şişlik, kızarıklık,
- baş ağrısı,
- karın ağrısı,
- kas ağrıları,
- eklem ağrısı,
- ateş ve
- ciltte kaşıntılı lekeler.
Kuduz karşıtı aşının ciddi yan etkileri nadirdir.
Bununla birlikte, bu aşıyı almanızı engelleyen bazı koşullar vardır, örneğin:
- Aşıdaki ilaç içeriğine alerjiniz varsa.
- HIV/AIDS veya kanser var.
- Bağışıklık sistemi üzerinde zayıflatıcı etkisi olan ilaçlar alın.
- Hamile veya emziriyor.
Bu size olursa, kuduz aşısı yaptırmadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Hayvanlar için kuduz aşısına ihtiyacınız var mı?
Bu aşı koruması, köpek ve kedi gibi enfeksiyon riski taşıyan evcil hayvanlara da verilmelidir.
Bu, insanlarda kuduzun önlenmesine de dahildir.
Evcil hayvanlar için aşılama, hayvan 1 doz aşı için 3 aylıktan küçük olduğunda başlatılabilir.
Bir sonraki doz, 3 aylıktan büyük olduğunda verilecektir. Daha sonra 1 doz aşı (yükseltici) yılda bir kez verilecektir.
Kuduz aşısı sadece enfeksiyondan önce korunmak için değil, aynı zamanda enfeksiyondan sonra korunmak için de faydalıdır.
Kuduzun yüksek ölüm riski de dahil olmak üzere ciddi sonuçları olabileceği göz önüne alındığında, aşı yaptırmak sağlık için bu bulaşıcı hastalığa yakalanmaktan çok daha iyidir.
COVID-19 ile birlikte savaşın!
Çevremizdeki COVID-19 savaşçılarının en son bilgilerini ve hikayelerini takip edin. Şimdi topluluğa katılın!
